İklim Değişikliği ve Türkiye’nin İklim Kanunu
İklim değişikliği, doğa, ekonomi ve sosyal yaşam üzerinde yıkıcı etkiler bırakmaktadır. Bu bağlamda, Türkiye, iklim değişikliğiyle mücadele etmek ve bu sürecin olumsuz etkilerine karşı dirençli şehirler oluşturmak amacıyla yeni bir yasa tasarısı hazırlamıştır. İklim Kanunu Teklifi, iklim değişikliği kaynaklı afetlerin etkilerinin azaltılması, yenilenebilir enerji kaynaklarının teşvik edilmesi ve biyoçeşitlilik ile yeşil alanların korunmasını hedeflemektedir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda görüşülecek olan bu kanun teklifi hakkında merak edilen konuları 14 soruda yanıtlamıştır.
Bakanlığın yaptığı açıklamalara göre, 20 madde, 2 geçici madde ve 3 farklı kanunda değişiklik içeren bu teklif, iklim değişikliğiyle mücadeleyi yasal bir çerçeveye oturtmayı amaçlamaktadır.
Su ve Gıda Güvenliği Artırılacak
Su ve gıda güvenliğinin artırılması için alınacak tedbirler, yasal olarak düzenlenecektir. Ekonominin, şehirlerin ve tarım gibi kritik sektörlerin iklim krizinden en az etkilenmesi amacıyla gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Yerel ve ulusal eylem planlarının hazırlanması da bu kanun teklifi ile mümkün olacaktır.
Afet Yönetimi Esas Alınacak
Afetlerin neden olduğu kayıp ve zararların azaltılması için risk değerlendirme, izleme, bilgilendirme ve erken uyarı sistemleri, bütünleşik afet yönetimi anlayışıyla geliştirilecektir. Ayrıca, sektörlerin uluslararası rekabet gücünün artırılması için doğa dostu üretim süreçleri yasal güvence altına alınacaktır.
Soru ve Cevaplar
İklim Kanunu Teklifi ile ilgili merak edilen 14 soru ve cevapları şu şekildedir:
1- İklim Kanunu’na Neden İhtiyaç Duyuldu?
İklim Kanunu’nun temel amacı, 2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi ve Yeşil Büyüme’dir. Bu yasa, iklim değişikliği kaynaklı krizlerin ve zararların etkilerini en aza indirmeyi hedefleyen yasal bir düzenlemedir. Ayrıca, iklime dirençli şehirlerin oluşturulması ve afet risklerinin azaltılmasında kritik bir öneme sahiptir. Biyoçeşitlilik ve doğal kaynakların korunmasında, su ve gıda güvenliğinin sağlanmasında önemli bir yol haritası sunmaktadır.
2 – İklim Kanunu Hangi Sektörleri İlgilendirecek?
Bu kanun teklifi, şehirleri, altyapıyı, tarımı, hayvancılığı, yeşil alanları ve su kaynaklarını korumayı hedeflemektedir. Enerji, sanayi ve ulaştırma gibi sektörlerde çevre dostu bir yapı oluşturulmasına yönelik düzenlemeler içermektedir. Bu sayede çevre, ekonomi, toplum ve halk sağlığı, iklim bazlı olumsuz sonuçlara karşı dirençli hale getirilecektir.
3 – Yerel Düzeyde Hangi Adımlar Atılacak?
Her ilde vali başkanlığında, ilgili kurumların temsilcileri ile yerel yönetimlerden oluşan İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu kurulacaktır. Bu kurullar, her ilin kendi şartlarına göre özel eylem planları hazırlayacak ve bu süreçte ilgili kurumlar en geç 31 Aralık 2027 tarihine kadar kendi eylem ve strateji planlarını oluşturacaklardır.
4 – İklim Kaynaklı Afetlere Karşı Hangi Tedbirler Alınacak?
İklim değişikliğine bağlı afetlerin neden olduğu kayıpları azaltmak amacıyla, risk değerlendirme, izleme, bilgilendirme ve erken uyarı sistemleri geliştirilecektir. Bu sistemler, bütünleşik afet yönetimi prensipleriyle hayata geçirilecektir.
5 – Su Yönetimi ve Arazi Tahribatının Önlenmesi İçin Neler Yapılacak?
Orman, tarım, mera ve sulak alanlarda iklim değişikliğinin etkilerini hafifletmek için ilgili kurumlarca strateji ve eylem planları hazırlanacaktır. Su kaynaklarının etkin yönetimi sağlanacak ve kuraklık, erozyon gibi sorunların önlenmesi için rehabilitasyon çalışmaları yürütülecektir.
6 – Temiz Tekniğin Kullanımı Nasıl Yaygınlaştırılacak?
Kanun teklifi, hidrojen teknolojisi gibi yenilikçi teknolojilerin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için kamu ve özel sektör arasında iş birliğini teşvik edecektir.
7 – İklim Değişikliği ve Yeşil Dönüşüm Farkındalığı İçin Neler Yapılacak?
Kamuoyu farkındalığının artırılması için eğitim ve bilinçlendirme programları düzenlenecektir. Tüm eğitim seviyelerinde müfredat ve öğretim programlarının güncellenmesi için gerekli çalışmalar yapılacaktır.
8 – Türkiye Yeşil Taksonomisi Ne Getirecek?
Türkiye Yeşil Taksonomisi, çevre dostu yatırımların belirlenmesine yardımcı olarak ulusal yatırım olanaklarını artıracak ve uluslararası finans akışlarını hızlandıracaktır.
9 – Türkiye Emisyon Ticaret Sistemi ile Ne Sağlanacak?
Ülkemizde ilk kez uygulanacak olan bu sistem, sera gazı emisyonlarını maliyet etkin bir şekilde azaltmayı hedeflemektedir. Bu sayede sanayi tesisleri, daha temiz ve daha rekabetçi üretim imkanlarına ulaşabilecektir.
10 – İklim Kanunu Sadece Ticaret Sistemine Yönelik Bir Kanun Mu?
Hayır, İklim Kanunu, iklim kaynaklı afetlere karşı dirençli şehirler kurmayı, su ve gıda güvenliğini sağlamayı, yenilenebilir enerji ve temiz teknolojilerin kullanımını artırmayı hedeflemektedir. Ayrıca, emisyon ticaret sistemi ile sanayinin daha rekabetçi, temiz ve verimli üretim yapmasını sağlamak için gerekli düzenlemeleri içermektedir.
11 – “İklim Kanunu Tarımsal Faaliyetleri Bitirecek” İddiası Doğru Mu?
Bu iddia yanlıştır. İklim Kanunu, sürdürülebilir tarım ve hayvancılığı desteklemekte, bu yaklaşımı gıda güvenliği bağlamında önceliklendirerek, hayvancılığın ortadan kaldırılmasını amaçlamamaktadır.
12 – Kanunla Vatandaşlardan Karbon Vergisi Mi Alınacak?
Hayır, bu kanunda vatandaşlardan vergi alınmasına dair bir düzenleme bulunmamaktadır.
13 – Kanunla Kömür ve Petrol Kullanımı Tamamen Kalkacak Mı?
Bu iddia gerçeği yansıtmamaktadır. Kanun, çevre dostu temiz enerjiyi teşvik etmeyi amaçlamakta ve tüm maddeler ülkenin kalkınma öncelikleri dikkate alınarak uygulanacaktır.
14 – Kanunda Yer Alan Karbon Ayak İzi Ne Getirecek?
Karbon ayak izi, bir ürünün üretiminde ortaya çıkan sera gazı emisyonlarının karbondioksit karşılığını ifade eder. Kanun, üretim yapan kurumların yeni ve temiz teknolojiler kullanarak karbon ayak izini azaltmalarını zorunlu kılmaktadır. Bu, aynı ürünün daha az enerji ve maliyetle üretilmesi anlamına gelmektedir ve bireysel veya toplumsal özgürlüklerin kısıtlanmasını içermemektedir. Sadece çevrenin korunması ve enerji verimliliği ile ilgili düzenlemeleri kapsamaktadır.
Kaynak: Anadolu Ajansı (AA)
