Türkiye’nin Yapay Zekâ Devrimi: Kuantum Bilgisayar Entegrasyonu
Türkiye, yapay zekâ teknolojilerinden maksimum verim elde etmek ve bilimsel üretkenliği yeni bir seviyeye taşımak amacıyla devrim niteliğinde bir adım atma hazırlığında. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın “2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi” çerçevesinde, ARF süper bilgisayarına kuantum bilgisayar entegrasyonu planlanıyor. Bu stratejik adım, Türkiye’yi yapay zekâ destekli yüksek başarımlı hesaplamalarda ileri teknoloji ligine taşıyacak.
Türkiye’nin yapay zekâ yolculuğunun merkezinde yer alan ARF süper bilgisayarı, 80 binden fazla işlemci çekirdeği, 312 GPU kartı ve 14 petabayt veri depolama kapasitesi ile TÜBİTAK çatısı altında faaliyet göstermektedir. Bu sistem, yaklaşık 40 bin dizüstü bilgisayarın hesaplama gücüne eşdeğer performans sunarak bilim insanlarına, araştırmacılara ve teknoloji geliştiricilere yeni ufuklar açmaktadır.
Kuantum Bilgisayar Entegrasyonu ve Gelecek Vizyonu
Yeni dönemde, ARF sistemine süper iletken kubitler üzerine inşa edilmiş, en az 20 fiziksel kubit içeren bir kuantum bilgisayar entegre edilmesi hedefleniyor. Bu gelişme, Türkiye’yi yalnızca yapay zekâda değil, aynı zamanda kuantum teknolojilerinde de öncü ülkeler arasında konumlandırma potansiyeline sahip.
TÜRKÇE BÜYÜK DİL MODELİ VE YERLİ YAPAY ZEKÂ GELİŞİMİ
Yapay zekâ ekosistemini güçlendirmek adına başlatılan “Süper Bilgisayar Yatırım Programı”, yalnızca donanım kapasitesini değil, aynı zamanda bilimsel üretkenliği ve yapay zekâ inovasyonlarını desteklemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, özellikle Türkçe diline özgü büyük dil modelleri geliştirmek ve üretken yapay zekâ altyapısını güçlendirmek için çok yönlü çalışmalar planlanmaktadır.
ARF, BİLİMİN HER ALANINDA YER ALIYOR
ARF süper bilgisayarı, TRUBA (Türk Ulusal Bilim e-Altyapısı) bünyesinde hizmet vermektedir. Doğrudan sıvı soğutma sistemine sahip bu ileri teknoloji altyapı; iklim modellemeden biyoteknolojiye, temel bilimlerden tıpa kadar pek çok alanda kamu, özel sektör ve akademik çevrelere yüksek performanslı hesaplama desteği sunmaktadır. Bu sayede Türkiye, bilimsel araştırmalarda küresel ölçekte rekabet edebilirliğini artırmayı hedefliyor.
ULUSLARARASI İŞBİRLİKLERİYLE GÜÇLENEN EKOSİSTEM
TÜBİTAK, yalnızca ulusal düzeyde değil, uluslararası platformlarda da aktif rol oynamaktadır. Türkiye, EuropHPC Programı çerçevesinde İspanya’da bulunan MareNostrum5 süper bilgisayar altyapısına erişim hakkına sahiptir. 2024 Kasım’ında açıklanacak TOP500 listesinde 35. sıraya yerleşmesi beklenen MareNostrum5, birçok ülkenin araştırmacılarına açık şekilde hizmet vermektedir.
Ayrıca, Türkiye’nin ortak olduğu BSC Yapay Zeka Fabrikası (BSC-AIF), Avrupa Birliği’nin desteklediği ilk 7 yapay zekâ fabrikasından biri olarak kabul edilmektedir. Bu gelişme, Türk sanayisinin ve kamu sektörünün yapay zekâ temelli çözümleri daha hızlı üretmesini ve kullanıma geçirmesini amaçlamaktadır.
ARF-ACC İLE DAHA GÜÇLÜ YAPAY ZEKÂ ALTYAPISI
ARF altyapısının ikinci fazı olan ARF-ACC sistemi, özellikle yapay zekâ araştırmaları yürüten uzmanlara ileri düzey hesaplama kapasitesi sağlamak amacıyla devreye alınmıştır. Böylece, yapay zekâ çalışmalarına odaklanan üniversiteler, start-up’lar ve kamu kurumları, daha etkin, hızlı ve kapsamlı projeler geliştirme imkânı bulacaklardır.
