Mehlika Hanım Ailesi: Nahid Sırrı’nın Son Romanı
Nahid Sırrı, 1959 yılında, vefatından bir yıl önce kaleme almış olduğu son romanı Mehlika Hanım Ailesini, edebiyat severlerle buluşturdu. Roman, uzun yıllar boyunca çekmecelerde beklemiş ve nihayetinde okurların beğenisine sunulmuştur. Mehlika Hanım Ailesi, Osmanlı döneminde zengin bir aileye mensup olan ancak Cumhuriyet ile birlikte imtiyazlarını kaybeden bir ailenin hikâyesini çarpıcı bir şekilde ele alıyor.
Ailenin annesi Mehlika Hanım, hem prestij hem de maddi kayıplarla başa çıkmaya çalışırken, eşi Şevket Bey günlerini kahvehanede geçirmekte, oğulları ise farklı yaşam tarzları benimsemektedir. Oğullardan biri okulda eğitimine devam ederken, diğeri Şişli’de bir kadınla kurduğu ilişkiden elde ettiği harçlıklarla hayatta kalmayı sürdürmektedir. Şevket Bey’i tesadüfen gören bir Akademi öğrencisi olan Neşîde, onun “bir eski Şark dilencisi” olarak ilginç bir portre çizmeye çalışır; bu durum ailenin dinamiklerini köklü bir şekilde değiştirir. Mehlika Hanım, kocasının bu oryantalist imajı benimsemesinin ardından, onun gerçekten dilencilik yapmayı düşünmeye başlaması üzerine derin bir sorgulamaya girişir.
AYNI SINIFTAKİ BİREYLER
Mehlika Hanım’ın ailesinin içinde bulunduğu sosyal çevreyi, Nahid Sırrı, geçmişteki geleneklerini kaybetmekte olan bir eski Osmanlı ailesinin dönüşüm ve yabancılaşma süreçleri üzerinden kurgular. Yazar, bu süreçleri kendi deneyimlerinden yola çıkarak aktarıp, resim sanatına dair eleştirel bir bakış açısı sunar. Ciddi bir resim koleksiyonuna sahip olan ve resim sanatı üzerine birçok makale yazmış olan Nahid Sırrı, romanında oryantalizmin klişelerini ustalıkla kullanırken, bu unsurları keskin bir ironiyle şekillendirir.
NAHİD SIRRI ÖRİK’İN HAYATI
Nahid Sırrı Örik, 1895 yılında İstanbul’da dünyaya gelmiştir. Dedesi, divan sahibi bir paşa, babası ise üst düzey bir bürokrat olarak dikkat çekmiş ve Shakespeare’in eserlerini Türkçeye kazandırmış bir çevirmendir. Eğitimine evde özel bir Türkçe hocası ve bir Fransız mürebbiye eşliğinde başlayan Nahid Sırrı, Afitab-ı Maarif Rüştiyesi’ni tamamladıktan sonra Galatasaray ve Hukuk Mektebi gibi prestijli okullarda eğitim almıştır.
Birinci Dünya Savaşı sırasında, 1915 yılında yurt dışına çıkmış; Tiflis, Berlin, Kopenhag, Paris, Viyana ve Roma gibi önemli şehirlerde bulunmuştur. İlk öyküsü 1927 yılında Fransa’da, Fransızca olarak yayımlanmıştır. 1928 yılında yurda dönüş yaparak Cumhuriyet döneminde yazarlık hayatına adım atmıştır.
EDEBİYAT DÜNYASINA KATKILARI
Nahid Sırrı, Milli Eğitim Bakanlığı’nda uzun yıllar çevirmen olarak görev yapmıştır. Hasan Âli Yücel döneminde, Dünya Klasikleri serisine Voltaire ve Balzac çevirileriyle önemli katkılar sağlamıştır. Roman, hikâye, oyun, deneme, inceleme, anı ve gezi türlerinde eserler vermiştir; çevirileri de dahil olmak üzere 30’dan fazla eser yayınlanmıştır. Usta yazar, 18 Ocak 1960 tarihinde hayata gözlerini yummuştur.