Türkiye’de Bireysel Katılım Sermayesi Sistemi
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre, Türkiye’de girişim sermayesi fonlarına kaynak aktarımını düzenleyen bireysel katılım sermayesi sistemi, Haziran 2012’de yürürlüğe girmiştir. Bu sistem, uygulama yönetmeliğinin Şubat 2013 tarihinde faaliyete geçmesiyle birlikte aktif hale gelmiş ve ilk yatırım ise Haziran 2013’te gerçekleştirilmiştir.
Bireysel katılım yatırımcıları, Bakanlık tarafından akredite edilen yatırım ağları aracılığıyla lisans ve yatırım başvurusu yapabilmektedir. Bugüne kadar iptal edilenler hariç olmak üzere, toplamda 1.143 melek yatırımcı lisansı düzenlenmiştir. Bu lisansların 625’i şu anda aktif durumda bulunmaktadır. Uygulama kapsamında, 2025’in ilk çeyreğinde 20 yeni lisans verilmiştir. Yapılan araştırmalar, lisans başvurularının yüzde 69,03’ünün yüksek gelir veya servet sahibi bireylere, yüzde 30,97’sinin ise tecrübeli yatırımcılara ait olduğunu göstermektedir.
Yatırımların Toplam Miktarı
Türkiye’de melek yatırım ağları aracılığıyla, Haziran 2013’ten itibaren başlangıç veya büyüme aşamasındaki 98 girişim için toplam 264 yatırımcı, 65 milyon 691 bin lira sermaye aktarmıştır. Uygulama kapsamında 2025’in ilk çeyreğinde ise 27 yatırımcı, 17 girişime 20 milyon 248 bin liralık sermaye sağlamıştır. Geçen yılın aynı döneminde ise 19 melek yatırımcı, 7 yatırım için yalnızca 4 milyon 416 bin lira sermaye transfer etmiştir. Bu da, melek yatırımcılara aktarılan sermaye tutarının geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık 4,5 kat arttığını göstermektedir.
Yatırım Başvurusu Yapılan İller
Yatırım başvurularının yoğunlaştığı şehirler arasında İstanbul, Ankara, İzmir, Kırıkkale, Konya, Bursa ve Kocaeli bulunmaktadır. İstanbul’da 87, Ankara’da 4, İzmir ve Kırıkkale’de ikişer, Konya, Bursa ve Kocaeli’de ise birer işletme için yatırım başvurusu yapılmıştır.
Yatırım Yapılan Şirketlerin Yapısı
Yatırım yapılan işletmelerin yüzde 54’ünün 5’ten az, yüzde 18’inin 5 ile 10 arası, yüzde 28’inin ise 10’dan fazla ortağı bulunmaktadır. Bu durum, Türkiye’deki girişimlerin çoğunun daha küçük ve esnek yapılar olduğunu göstermektedir.
Desteklenen Sektörler
Melek yatırımcıların sermaye aktardığı sektörler arasında “bilgisayarla ilgili faaliyetler” öncelik taşırken, bunu “bilgisayar yazılım danışmanlığı” ve “mühendislik ile fen bilimleriyle ilgili araştırma ve deneysel geliştirme” faaliyetleri takip etmektedir. Ayrıca “veri tabanı faaliyetleri” ile “tıbbi araç ve gereçler, ölçme, kontrol, test ve seyrüsefer amaçlı aletler ve cihazların imalatı” gibi alanlar da yatırımcıların ilgisini çeken diğer önemli sektörler arasında yer almaktadır.
Kaynak: Anadolu Ajansı (AA)
