Kitap, Yunanlardan üç bin yıl önce Babilli filozofların çivi yazısına dayanan tutarlı bir mantık sistemi kullanarak bilgiyi incelediklerini zengin ve sofistike bir felsefe geleneğine sahip oldukları konusunda çığır açan bir argüman sunuyor.
Marc Van de Mieroop, Antik Yunan’dan Önce Felsefe Eski Babil’de Hakikat Arayışı kitabıyla konuya yeni bir boyut kazandırıyor. Hammurabi üzerine yaptığı çalışmalarıyla tanıdığımız Van De Mieroop’a göre Avrupa medeniyetinin geçmişinin çok daha gerilerde aranması gerekiyor.
Babillilerin akıl yürütme biçiminin, Yunanlarınkinden çok farklı olduğunu düşünen Marc Van de Mieroop bu yüzden Batı felsefesinin, Yunan başarılarının üzerine inşa edildiğini dile getirmektedir.
OKUMA YÖNTEMLERİNİN FARKLILIĞI
Ayrıca Van De Mieroop, Mezopotamya ve Anadolu’da üretilen yazılı eserlerin Yunan felsefesi üzerindeki etkisine söz konusu medeniyetlerin eserlerini karşılaştırarak cevap veriyor. Yazar, Hesiodos’un Theogony (Tanrıların Doğuşu) ile Hititlerin Kumarbi Cycle (Kumarbi Efsanesi) arasındaki benzerliklerin çok belirgin olduğunu belirtirken, çok az kimse Yunan yazarın Anadolu geleneğinden haberdar olduğunu söylüyor.
Benzer şekilde Platon’un yaratılış konusunu uzun uzadıya irdelediği ve evrenin yapısını ayrıntılı bir şekilde açıkladığı Timaios adlı eserinin bazı yönlerden Babillilerin Yaratılış Destanı’na çok benzediğini ileri sürüyor. Yine de Yunanlıların Babil felsefesini tam olarak benimsemediklerini çünkü her ikisinin okuma yöntemlerinin farklı olduğuna dikkat çekiyor.
Sayfa: 416
AVRUPA MEDENİYETİNİN TEMELİ
Avrupa medeniyetinin temelini etkileyen Babil metinlerini farklı yönlerden enine boyuna ele alan Van De Mieroop’un kitabı, beş temel bölümden oluşuyor. İlk bölümde yaratılışlar ilgili teoriler ve buna dair metinleri ele alan yazar sonraki bölümde sözcüklerin üzerinde duruyor. Üçüncü bölümde Babillerin kehanetleri ve evren bilgisi üzerine yoğunlaşıyor.
Dördüncü bölümde kanunnamelerini derinlemesine tahlil ettikten sonra son bölümde Babil epistemolojisinin tarihi ve kavramsal özerkliği üzerinde duruyor. Van De Mieroop’un gerek uzmanlar gerekse genel okur için son derece anlaşılabilir bir üsluba sahip eseri antik dünya medeniyetlerinden Babillerin gönümüze kadar uzanan etkilerini fevkalade bir metodoloji ve son derece zengin belgelerde gözler önüne seriyor.
Marc Van De Mieroop
NİTELİKLİ ESER…
Van De Mieroop’un modern çivi yazısı çalışmaları için son derece önemli sonuçları olabilecek bu felsefi yaklaşımı takdire şayan. Van De Mieroop’un bu öncü çalışması, hem antik Yakın Doğu hem de felsefe üzerine gelecekteki çalışmaları teşvik edecek bir nitelik taşıyor.
