Libya’nın başkenti Trablus’ta 12 Mayıs’ta bir milis grubunun liderinin öldürülmesinin ardından olaylar başladı.
Olaylar varılan ateşkesin ardından halihazırda duruldu.
Hükümet güçleri ile milis gruplar arasında varılan ateşkes anlaşmasının kırılgan olduğu düşünülüyor.
Hükümet tüm milis grupları dağıtarak güvenlik güçlerinin devlet otoritesine girmesini sağlamaya çalışırken, milis gruplar “güvenlik güçleri” adı altında varlıklarını sürdürmek istiyor.
7 soruda başkent Trablus’ta son 10 günde yaşanan olaylar sıralandı.
1-) TRABLUS’TA OLAYLAR NASIL BAŞLADI?
Başkentteki güçlü milis gruplardan biri olarak kabul edilen İstikrarı Destekleme Biriminin (Gıneyve) lideri Abdulgani Kikli’nin öldürüldüğüne ilişkin fotoğrafların sosyal medyada yayılmasıyla olaylar başladı.
İlk günkü çatışmalar yalnız hükümet güçleri ile başkentin Ebu Selim bölgesindeki Gıneyve milisleri arasında sınırlı kaldı.
Hükümet güçleri, Gıneyve milislerinin tüm karargahlarını ele geçirerek Ebu Selim bölgesinde kontrolü sağladı.
2-) MİLİS LİDER ABDULGANİ EL-KİKLİ NASIL ÖLDÜRÜLDÜ?
Kikli’nin nasıl öldürüldüğüne ilişkin resmi bir açıklama yapılmadı.
Ancak yerel medyada Kikli’nin hükümet güçlerinin askeri yetkililerinin de katıldığı bir güvenlik toplantısının ardından öldürüldüğüne ilişkin haberler yer aldı.
Libya ordusu 444. Tugay Komutanı Mahmud Hamza sosyal medyadan Kikli’nin öldürülmesi hadisesine ilişkin üstü kapalı şu ifadeleri kullandı:
Milis zalimlerden birinin öldürüldüğü gece Tikbali Kampı’nda yaşananlara gelince; Orada yaşananlar ihanetin dürüstlüğe karşı silah doğrultması ve orada bulunanları hain bir silahla terörize ettiği bir andı. Verilen cevap sadece o anın gerektirdiği şekildeydi.
3-) ÇATIŞMALAR 13 MAYIS GECESİ NİÇİN YENİDEN BAŞLADI?
Savunma Bakanlığı başkentte hakim olmasının ardından hükümet “güvenliğin yalnız polis ve askerin sorumluluğunda olmasına” yönelik bir dizi yeni karar yayımladı.
Bu kararlardan rahatsız olan başkentteki diğer bir milis grup Rada, 13 Mayıs gecesi hükümet güçleri ile çatışmaya başladı.
Çatışmalar gece boyu sürdü ve 14 Mayıs öğle vakitlerinde hükümet güçleri ile Rada arasında ateşkes ilan edildi.
4-) TRABLUS’TAKİ ÇATIŞMALARIN ÜLKENİN DOĞUSUNDAKİ HAFTER YÖNETİMİYLE İLGİSİ VAR MI?
Trablus’taki çatışmalar hükümet güçleri ile başkentteki iki milis grup (Gıneyve, Rada) arasında yaşandı.
Çatışmaların ülkenin doğusundaki silahlı güçlerin lideri Halife Hafter ile doğrudan ilişkisi bulunmuyor.
Abdulhamid Dibeybe hükümetine yakın kaynaklar Hafter’in hükümet muhalifleri ve milis gruplardan bazılarını desteklediğini iddia ediyor.
5-) HÜKÜMETİN İKİ BAKANI NİÇİN İSTİFA ETTİĞİNİ AÇIKLADI?
Trablus’ta Rada milislerinin kontrolündeki bölgeden olan Yerel Yönetimler Bakanı Bedreddin et-Tumi ile İskan Bakanı Ebubekir el-Gali, bakanlıklarının sosyal medya hesabından istifa ettiklerini açıkladı.
Ulusal Birlik Hükümetinden yapılan açıklamada bakanların istifa ettiği yönündeki paylaşımlar yalanlanarak, “Kendilerine yapılan baskıların boyutunun farkındayız.” ifadeleri dikkati çekti.
Hükümet 18 Mayıs’ta yaptığı açıklamada da tüm bakanlıkların rutin çalışmalarına devam ettiğini duyurdu.
6-) HÜKÜMETİN MİLİS GRUPLAR HAKKINDAKİ ŞU ANKİ TUTUMU NEDİR?
Başbakan Dibeybe ateşkesin ardından yaptığı ilk açıklamada, başkentin milis gruplardan ilk kez kurtulma umudu doğduğunu söyledi.
Milis mensuplarını devletin kurumlarına katılıp, haklarını hukuki yollarla elde etmeye çağıran Dibeybe, “Devletin yanında yer alan herkese kucak açacağız, şantaj ve yolsuzluk yapmaya devam eden herkesi terk edeceğiz.” ifadelerini kullandı.
7-) HÜKÜMET KARŞITI GRUPLARIN GÖSTERİLERİ DEVAM EDİYOR MU?
Olayların ateşkesle sükunete kavuşmasının ardından Rada ve Gıneyve milislerinin etkin olduğu bölgelerden bazı gruplar 16 Mayıs’ta Şehitler Meydanı’nda gösteri düzenledi.
Gösteriler 17 Mayıs’ta da devam etti ancak katılımcı sayısı azaldı. Dün ise başkentte herhangi bir gösteri düzenlenmedi.
Trablus’ta varılan ateşkese tarafların şimdiye kadar uyduğu gözlemleniyor ancak “kırılgan” güvenlik durumu nedeniyle yeni gelişmelerin yaşanmasından endişe ediliyor.