Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bugün Eylül 2024, Konut Satış İstatistikleri’ni artışla paylaştı.
Mevduat faizlerinde düşüş beklentisi, kur korumalı mevduattan çıkış, enflasyondaki gerileme, dövizin uzun süredir düşük seviyelerde kalması, altının değerlenmesi konut satışını artıran etmenler arasında yer alıyor.
Konut satışında yılın rekorunun kırıldığını belirten Emlak Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, “Gayrimenkul satışları son üç aydır artış göstermeye devam ediyor. Eylül ayında konut satışında da son 20 ayın rekoru kırılmış oldu. Türkiye genelinde Eylül ayında 140 bin 919 konut satıldı. Tüm gayrimenkul türlerinde de yeni bir rekor kırıldı ve toplam satışlar 285 bini geçti. Tapu dairelerinde ilk dokuz ayda yapılan toplam satış işlem sayısı 2 milyon 55 bin 408 oldu.” dedi.
“YATIRIMCI TEKRAR GAYRİMENKULE YÖNELİYOR”
Merkez Bankası tarafından açıklanan Konut Fiyat Endeksi’nin, bir önceki yılın aynı ayına göre reel olarak yüzde 14,7 oranında azaldığı ve aslında ikinci el gayrimenkulde birçok önemli yatırım fırsatı olduğu ifade eden Özelmacıklı, şu açıklamada bulundu:
Toplam konut satışları içinde ikinci el konut satışının payı yüzde 68,2 oldu. Konut kiraları satılık fiyatların 2 katına yakın seviyede artarak geri dönüş sürelerini oldukça fizibil hale getirdi. Mevduat faizlerinde düşüş beklentisi, kur korumalı mevduattan çıkışlar, enflasyondaki gerileme, dövizin uzun süredir düşük seviyelerde kalması, altının değerlenmesi gayrimenkule geçişi bu dönemde daha makul bir hale getirdi.
“MALİYETLERİN ALTINDA SATIŞ DÖNEMİ”
Yapı ruhsat ve izin belgesi sayısı azalırken, inşaat maliyetlerinde yüzde 41,54 artış söz konusu. Yani yeni üretilen konutlarda maliyetler artmaya devam ediyor, arz da gittikçe azalıyor. Konut fiyatlarının enflasyona göre oldukça gerilediği ve önemli ölçüde maliyetlerin altında satışların yapıldığı bir dönemdeyiz.
”İLK EVE KREDİ ÖNEMLİ BİR İHTİYAÇ”
Barınma krizinin piyasada önemli bir ölçüde hissedildiğini, bunun için de ilk konut ediniminin desteklenmesine ihtiyaç duyulduğunu belirten Özelmacıklı, şöyle konuştu:
Eylül ayında ipotekli konut satışları 15 bin 825 olarak gerçekleşti. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı sadece yüzde 11,2 olarak gerçekleşti. İlk defa ev alacaklar için daha esnek ödeme modelli kredi imkanları sağlanmalı. Şu anda ilan fiyatları çerçevesinde Türkiye genelinde satılık konut metrekare fiyatı 30 bin TL seviyelerinde iken kiralık da bu değer yaklaşık 185 TL seviyelerine yaklaştı. Şu anda 2,89 aylık faiz oranı ile 120 ay vadeli 1 milyon kredi çekmek isteyen tüketicinin 29 bin 878 lira aylık ödeme yapması gerekiyor. Bu geri ödemeler hala erişilebilir seviyede değil.
”KİRA ÖDEMELERİNİ ELDEN YAPANLARA CEZA ARTIRIMI YÜRÜRLÜĞE GİRDİ”
Kira ödemelerini elden yapanlara ceza artırımı getiren tebliğ yürürlüğe girdi. Düzenlemeye göre kiraya ilişkin kira ödemelerin banka veya PTT üzerinden yapılması ve belgelerinin ibraz edilebilir olması isteniyor. Kiranın elden ödenmesinde miktar sınırı kaldırıldı. Hisseli taşınmazlarda hissedarlardan herhangi birine ödemenin yapılması yeterli kabul edilecek. Bu kapsamda kira ödemelerini banka ve PTT aracılığıyla yapmayan, elden gerçekleştirenlere her bir tespit için kira tutarının yüzde 10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesilecek. Bu ceza hem kiracıya hem de ev sahibine uygulanacak. Birinci sınıf tüccarlarda ceza 20 bin, ikinci sınıf tüccarlarda ceza 10 bin liradan az olmayacak. Kiracı, ödemenin elden yapıldığını, ödemeyi takip eden 5 iş günü içinde idareye bildirmesi halinde, kiracıya özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek.
“EYLÜLDEKİ ARTIŞ ORANI SON DERECE CİDDİ VE SEVİNDİRİCİ”
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Neşecan Çekici, ocak-eylülde geçen yılın aynı dönemine göre konut satışlarının yüzde 5,2 artmasına işaret ederek, “Eylüldeki artış oranı da son derece ciddi ve sevindirici. Ev almanın zamanının geldiğini ev satın almak isteyenler biliyor. 2024’ün ikinci çeyreğinde düşük seyreden ve ertelenen satışların pazara döndüğü görülüyor.” dedi.
“KONUT SATIŞLARINDAKİ ARTIŞ SÜRECEK”
Çekici, konut fiyatlarında son aylarda yaşanan reel düşüşe değinerek, bu nedenle hareketliliğin yılın kalan aylarında sürmesini beklediklerini sözlerine ekledi.
“İPOTEKLİ SATIŞLARDA ARTIŞIN SÜRMESİNİ BEKLİYORUZ”
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan Kumova da konut satış istatistiklerine ilişkin verileri paylaşarak, ipotekli satışlarda da artış yaşandığını söyledi.
Türkiye genelinde ipotekli satışların eylülde yıl ortalamasının yüzde 54 üzerinde gerçekleştiğini dile getiren Kumova, “Kredili satışlarda bankaların daha iyimser yaklaşımıyla ipotekli satışların artışının sürmesini öngörmekteyiz ancak yüksek faiz ortamına rağmen bu hızlı artışın sürdürülebilir olabilmesi için faiz ortamının da yumuşaması gerekiyor.” dedi.
