İsrail ordusunun asker kaçaklarını hedef alan operasyonlarının ardından Ultra Ortodoks Yahudi toplumu alarma geçti. Haredi cemaatinin önde gelen dini otoritelerinden eski Başhaham Yitzhak Yosef, Haredi haber platformu Kikar Hashabat’a yaptığı açıklamada, sert bir çıkışta bulundu. Yosef, “Eğer bizi orduya zorla alırlarsa, Yeşivalara girip öğrencileri gözaltına alırlarsa, bu ülkede kalmayacağız. Hepimiz yurt dışına gideriz.” diyerek hükümete açık bir uyarı gönderdi.
HAREDİLERİN ASKERİ MUAFİYETİ KALDIRILDI
İsrail’de askerlik hizmeti 18 yaşını geçen herkes için zorunlu olsa da dini eğitim gören Haredi erkekler, uzun yıllardır bu yükümlülükten muaf tutuluyor. Ancak bu ayrıcalık, özellikle son dönemde kamuoyunda ve siyasi arenada yoğun tartışmalara yol açtı. İsrail Yüksek Mahkemesi’nin 25 Haziran 2024’te aldığı kararla birlikte, Haredilerin askerlikten muaf tutulmasına yönelik yasal temel ortadan kalktı. Mahkeme, askerliğe elverişli olan tüm bireylerin göreve çağrılması gerektiğini ilan etti.
ASKERDEN KAÇAN HAREDİLERE OPERASYON
Bu gelişmenin ardından Savunma Bakanı Yisrael Katz, 15 Kasım’da orduya 7 bin Haredi erkeğin celp edilmesine onay verdi. Takip eden süreçte ise İsrail ordusu, askerlikten kaçan Haredi gençlere yönelik operasyonlara başladı.
HÜKÜMETTEN AYRILMAKLA TEHDİT ETTİLER
Ancak bu durum, koalisyon hükümeti içinde ciddi bir siyasi krizi tetikleme potansiyeli taşıyor. Ultra Ortodoks kanadı temsil eden Şas ve Birleşik Tevrat Yahudiliği partileri, Haredi gençlere yönelik herhangi bir zorlama durumunda hükümetten çekilecekleri tehdidinde bulundu. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun koalisyon ortaklarının bu restine rağmen ordunun operasyonlara başlaması dikkat çekti.
Gelinen noktada, Haredi topluluğu ile devlet arasında yıllardır süren askerlik gerilimi yeni bir kırılma eşiğine ulaştı. Dini liderlerin sert açıklamaları ve koalisyonun geleceğini tehdit eden çıkışlar, İsrail siyasetinde dengeleri sarsacak yeni bir dönemin habercisi olabilir.
