İspanya’da Konut Krizi ve Protestolar
Avrupa’da artan konut kiraları, birçok yatırımcı için bir fırsat haline geldi. İspanya’nın başkenti Madrid ve ülkenin önde gelen şehirlerinden Barselona’da, yüksek kira bedelleri ve konut krizine dikkat çekmek amacıyla binlerce kişi sokaklara döküldü. Ülke genelinde 40’tan fazla şehirde düzenlenen gösterilerde kiracı dernekleri, kiralarda yüzde 50 indirim talep etti.
Son on yıl içerisinde İspanyolların en büyük endişelerinden biri haline gelen konut krizi, bu sefer ülke genelinde eş zamanlı olarak protesto edildi. Özellikle Madrid ve Katalonya özerk bölgelerindeki kiracı derneklerinin çağrısıyla düzenlenen gösterilerde, “Konut krizine son verelim” ve “Kiralarda yüzde 50 indirim ve rantçıların pazarlığına son” yazılı pankartlar dikkat çekti.
EN KALABALIK GÖSTERİ MADRİD VE BARSELONA’DA
Gösterilerin en büyükleri Madrid ve Barselona’da gerçekleşti. Kiracı dernekleri, “ülke genelinde kiraların yüzde 50 düşürülmesini” talep ederken, bu taleplerinin karşılanmaması durumunda “kira ödemeyerek greve gitme” çağrısı yaptı. Madrid Kiracılar Derneği Sözcüsü Valeria Racu, yüksek kiralar ve konut fiyatları konusundaki şikayetlerini dile getirerek, “Süresiz eylem kararı aldık. Ülke genelinde greve gitmeliyiz. Rantçıların durdurulması ve hükümetin harekete geçmesi gerekiyor. Kimse her 5 ya da 7 yılda bir (sözleşme yenileme zamanı) evini, mahallesini ve şehrini terk etmek zorunda değildir. Madrid’de 2025 yılında sözleşmesi biten yarım milyon haneyi evde kalmaya ve direnmeye çağırıyoruz.” şeklinde konuştu.
KİRA ÖDEMEYEREK GREVE GİDECEKLER
Kira ödememe grevinde kararlı olduklarını belirten Racu, “Suçlu olan rantçılara ve sorumlu olan hükümete sesleniyoruz. Milyonlar bugün sokağa çıktı. Kiracıların gücünü gördüler. Grev olursa kiralar en az yüzde 30 düşer.” ifadelerini kullandı.
“KİRA BALONU PATLATILSIN”
Logrono kentindeki Kiracılar Derneği Sözcüsü Mariola Gutierrez de, “Onurlu konut hakkımızı savunmak için sokaklara döküldük. İspanya genelinde herkesin talebi aynı. Konut fiyatlarının düşürülmesi, yüksek kira balonunun patlatılması. Bugünkü halk hareketi rantçılar ve hükümet üzerinde baskı oluşturacaktır.” açıklamasında bulundu.
“500 BİN KONUTA İHTİYAÇ VAR”
Diğer yandan, İspanya Merkez Bankası tarafından yayımlanan bir araştırmaya göre, ülkedeki konut sorununu çözmek için yaklaşık yarım milyon yeni konuta ihtiyaç duyuluyor. Hükümetin yeni sosyal konutlar inşa edebilmesi için arazi kanununda reform yapması, bürokratik prosedürleri hafifletmesi ve konut sektöründeki vergi yükünü düşürmesi, öncelikli adımlar arasında yer alıyor. Ayrıca, özellikle büyük şehirlerde kısa vadeli turistik ev kiralamalarına son verilmesi gerektiği vurgulanıyor. Mevcut azınlık sol koalisyon hükümeti, konut krizine karşı bazı önlemler almış olsa da bu tedbirlerin yeterli olmadığı düşünülüyor.
ALTIN VİZE SONA ERDİ
İspanya’da Avrupa Birliği üyesi olmayan yabancılara yönelik uygulanan ve “Altın Vize” olarak bilinen, 500 bin euroya kadar gayrimenkul satın alımında kalıcı oturma vizesi verilmesi uygulaması, 3 Nisan’da sona erdi. 2013 yılından bu yana bu uygulamadan yaklaşık 15 bin yabancı yatırımcı faydalandı. İspanya’daki emlak sitesi İdealista’nın verilerine göre, kiralık konut fiyatları son 12 ayda rekor seviyede yüzde 11,5, çeyrek bazda ise yüzde 3,9 arttı. Aralık 2024 sonu itibarıyla İspanya’da ev kiralamanın metrekare maliyeti ortalama 13,5 euro olarak kaydedildi.
10 YIL ÖNCESİNE GÖRE ARTIŞ YÜZDE 91
Kiraların en çok yükseldiği Madrid’de, 10 yıl öncesine göre artışın yüzde 91’e ulaştığı belirtiliyor. Bunun yanı sıra, yeni konut inşaat maliyetlerinin de son bir yılda ortalama yüzde 7,6 arttığı, bazı bölgelerde bu artışın yüzde 15’in üzerine çıktığı bildirilmektedir. Şubat 2025 itibarıyla, ülke genelinde evlerin ortalama metrekare fiyatının 2 bin 311 euroya çıktığı kaydedilmiştir. İspanya’da son yıllarda küçük yerlerden büyük şehirlere göç yaşanmasına rağmen, gençlerin yüksek kiralar ve konut fiyatları nedeniyle merkezden uzak ilçelere yöneldiği gözlemleniyor.
