Fransa, Hint-Pasifik’teki denizaşırı toprağı Yeni Kaledonya’da mayıs ayında patlak veren bağımsızlık yanlısı protestoları güç kullanarak bastırmaya devam ederken, gece saatlerinde uygulanan sokağa çıkma yasağını 4 Kasım’a kadar uzattı.
Fransız Yüksek Komiserliği tarafından yapılan açıklamada, güvenlik önlemlerinin ve sokağa çıkma yasağının devam edeceği vurgulandı. Açıklamada, ada genelinde silah satışına, kullanımına ve transferine ilişkin yasağın yanı sıra toplanma ve yürüyüşlere getirilen kısıtlamaların sürdürüleceği belirtildi. Gece 22.00 ile sabah 05.00 arasında geçerli olan sokağa çıkma yasağının 4 Kasım’a kadar uzatıldığı ifade edildi.
YERLİ HALK, YASAKLARA RAĞMEN PROTESTOLARI SÜRDÜRÜYOR
Neredeyse dört aydır süren gece sokağa çıkma yasağı, Fransa’ya 17 bin kilometre uzaklıktaki Yeni Kaledonya’da sürmekte olan anayasal reform tepkileriyle yakından ilgili. Fransız hükümetinin, yerli halkın seçimlerdeki gücünü zayıflatacak bu reformuna karşı çıkan yerli Kanak halkı, mayıs ayından bu yana seslerini yükseltiyor.
YERLİ LİDE TEIN, FRANSA’DA TUTUKLU
Özellikle Kanak lider Christian Tein’in Fransa’ya tutuklu olarak gönderilmesiyle gerilim tırmandı. Bağımsızlık yanlıları, Tein ve diğer dört tutuklunun iadesini, aynı zamanda anayasal reformun geri çekilmesini talep ediyor. Ayrıca, Fransa tarafından Ada’ya sevk edilen 3 bin kişilik güvenlik güçlerinin geri çekilmesi ve Fransız Yüksek Komiseri Louis Le Franc ile savcı Yves Dupas’ın Yeni Kaledonya’dan ayrılması da yerli halkın talepleri arasında yer alıyor.
YERLİ HALK, ANAYASAL REFORMU İSTEMİYOR
Yeni Kaledonya’nın yerli halkı olan Kanaklar, Fransız hükümetinin anayasa reformu girişimini 1988’de imzalanan Noumea Anlaşması’na aykırı buluyor. Kanaklara göre bu reform, anlaşmanın temel prensiplerini ihlal ediyor.
Fransız hükümeti, önerilen anayasal değişiklikle, Ada’da en az 10 yıldır ikamet eden Fransız vatandaşlarına yerel seçimlerde oy kullanma hakkı tanımayı amaçlıyor. Ancak bu hamle, yerli halkın endişelerini artırıyor.
1998’de imzalanan Noumea Anlaşması, Yeni Kaledonya’ya özerklik kazandırmış ve yerli halkın, kendi topraklarında azınlık durumuna düşmemesi için seçme hakkını 1998’den önce Ada’da yaşayan kişiler ve onların çocuklarıyla sınırlamıştı. Bu düzenleme, Kanakların siyasi ve toplumsal güçlerini korumalarını sağlamayı hedefliyordu.
